İçindekiler
Kuranglez Nedir?
Kuranglez, binaların toprak altında kalan bodrum katlarında doğal yöntemlerle ışık ve havalandırma ihtiyacının giderilmesi için bina bitişiğine yapılan üzeri genellikle demir ızgaralarla veya cam sistemleri ile kapatılan ışıklık bölümlerine verilen isimdir.
Aynı zamanda ışık bacası olarak da anılan kuranglez terimi dilimize Fransızca “Cour anglaise” kelimesinden geçmiş olup İngiliz avlusu gibi bir anlama sahiptir.
Kuranglez nedir sorusuna daha detaylı bir biçimde cevap arayacak olursak 2017 yılında yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde geçen tanımıyla; Parsel sınırı içinde kalmak ve binaya bitişik olmak şartıyla binaların tabii zemin altında kalan bölümlerine doğal ışık ve havalandırma sağlamak amacıyla en az 0.80 metre en fazla 1.20 metre genişlikte olabilen, binanın hiçbir cephesinde mütemadiyen tesis edilemeyen, boyu yapıldığı pencere genişliğini 0.50 metreden fazla geçmeyen, derinliği azami 2.00 metre olan, giriş çıkış amacı taşımayan ancak, yol cephesi haricinde kaçış amacıyla çıkış tertiplenebilen ışıklıklar olduğu belirtilmektedir.
Kuranglez Ölçüleri
Yukarıda da belirtildiği gibi Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğininin ilgili bölümünde kuranglez yapılarının 0,80 ila 1,20 metre genişlikte olabileceği ifade edilmektedir. Diğer taraftan derinliğinin en fazla 2,00 metre olabileceği, boyunun ise yapıldığı pencere genişliğini 0,50 metreden fazla geçmemesi gerektiği açıkça belirtilmektedir.
Kuranglez Detayı
- Kuranglez yapıları bina etrefında sürekli (mütemadi) bir biçimde devam ettirilemez. Bodrum kat pencerelerinin bulunduğu bölümlere projesindeki detaylara göre inşa edilir.
- Binanın bulunduğu parsel sınırları içerinde olmak ve binaya bitişik olarak bulunmak zorundadır.
- Kuranglez yapıları, bodrum katlara giriş ve çıkış sağlanması amacıyla kullanılamazlar. Ancak binaların yol cephesi dışındaki diğer cephelerinde kaçış sağlanması amacıyla kullanılabilmektedir.
- Kuranglezlerde taşkın, sel ve su baskınlarına karşı gerekli önlemlerin ve drenaj işlemlerinin yapılması oldukça önemlidir.
- Kuranglez sistemi statik olarak binaya bağlı değildir.
Kuranglez sistemlerinde en can alıcı nokta ise drenajın tekniğe uygun yapılıp yapılmadığıdır. Uygun drene edilmemiş kuranglez yapıları ilerleyen dönemlerde can sıkıcı durumlara yol açabilmektedir. Şöyle ki, yağmur kuranglez içerisinden uzaklaştırılamaz ve su seviyesi yükselir ise bodrum kat pencerelerinden su sızıntıları görülebilmektedir. Diğer taraftan bodrum kat iç duvarlarında da rutubetlenme yaşanabilmektedir.
Bu açıdan Kuranglez yapıları içerisine döşenecek drenaj borularının uç kısımlarının tıkanması önlenmeli; borular üzerine ince dolgu malzemeleri serilmelidir. Ayrıca taban kısmına doğru eğim verilmesine dikkat edilmelidir.
ACO Kuranglez Sistemleri
Kuranglez yapıları her ne kadar basit bir detay olarak görülse de kazı, kalıp, beton, drenaj gibi malzeme ve işçilikleri içerdiğinden hem maliyetli hem de zaman alıcı bir yöntemdir. Diğer taraftan yetersiz işçilik sebebiyle yaşanan drenaj problemleri de kuranglezleri bir sorun haline getirebilmektedir.
Bu açıdan kuranglez konusu açılmışken Aco markalı, geri dönüşüm ürünlerinden imal edilen ve çevre dostu olarak nitelendirilen kuranglez sistemlerini de belirtmeden geçmek doğru olmayacaktır. Cam elyaf ile güçlendirilmiş polypropylen (PP-GF) malzemeden imal edilen söz konusu ürününkolay montajının yanı sıra, alt kısmında su çıkış deliği ve hırsızlıklara karşı üst kapağın kilitlenme özelliği bulunmaktadır.
Hem işçilik masrafı, hem drenaj sorunları, hem de zaman kazancı düşünülerek bahsi geçen sistemin uygulanabilir olduğu görülmektedir.
Kuranglez Cam Sistemleri
Kuranglez cam sistemlerinde, zemin altında kalan bölümler için havalandırmadan ziyade ışıklandırma ihtiyacının giderilmesi sağlanmaktadır. Görsel açıdan hoş bir görüntüsü bulunan cam kapaklar, demir kapaklara oranla maliyet ve işçilik yönünden daha masraflıdır.