İçindekiler
Lento Nedir?
Lento, yapıların açıklık kısımlarında, açıklığın üst bölümüne yatay eksen boyunca yerleştirilip tıpkı bir kiriş gibi davranarak üzerine gelen yükü destek aldığı iki kanada yayan yapı elemanlarına denir.
Lentolar basit kirişler olarak da değerlendirilebilir. Ayrıca lento terimi İngilizcede “lintel” olarak geçmektedir.
Lento Nerelerde Kullanılır?
Genellikle kapı ve pencere açıklıklarında kullanılmaktadır.
Ayrıca mimaride sütunlar üzerinde açıklığı geçmek ve yükü iki kanada yaymak amacıyla da kullanılmaktadır. Her ne kadar benzer görevi yerine getirmekte olan kemer sistemlerine benzeseler de lentolar yay şeklinde değil, düz yapı elemanlarıdır.
Lento Çeşitleri
Farklı lento çeşitleri bulunmaktadır. Kullanılacak lentonun yapıda kullanılan malzemeler ile uyumlu olması gerekmektedir. Ayrıca kullanım amacına göre de doğru seçim yapılmalıdır.
Aşağıda bulunan görsel üzerinden lento çeşitleri hakkında fikir edinmeniz mümkün.
Lento Ölçüleri (Kalıp, Donatı vb.)
Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelikte;
- Pencere ve kapı lentolarının duvarlara oturan uçlarının her birinin uzunluğu serbest lento açıklığının %15’inden ve 20 cm’den az olmayacağı belirtilmektedir.
Bu kapsamda aşağıda verilen örnekleri inceleyebilirsiniz.
Lentonun Duvara Bindirme Mesafesi |
||
| Açıklık (mm) | Minimum Bindirme Mesafesi (mm) | Lento Uzunluğu (mm) |
| 800 | 200 | 1.200 |
| 1.000 | 200 | 1.500 |
| 1.100 | 200 | 1.500 |
| 1.500 | 225 | 2.000 |
| 2.000 | 300 | 3.000 |
| 2.300 | 350 | 3.000 |
- Deprem Yönetmeliğinde lentolarla ilgili olarak geçen bir diğer madde ise; en kesit boyutları ile boyuna ve enine donatı değerleri hakkında bilgiler verilmektedir;
- Beton kalitesinin en az C16 olması gerektiği;
- Lento içlerine; taş duvarlarda en az üçü altta,üçü üstte 6Ø10, diğer malzemeden taşıyıcı duvarlarda ise en az 4Ø10 boyuna donatı ile birlikte en çok 250 mm ara ile Ø8’lik etriye konulacağı bildirilmektedir. Ayrıca boyuna donatılar köşelerde ve kesişme noktalarında sürekliliği sağlayacak bicimde bindirilecektir
Lento Yapımı
Lento çeşitlerinde belirtildiği üzere pek çok lento türü vardır. Örneğin ahşap lento türünün yapımı kolaydır, şantiye sahasında kolaylıkla hazırlanarak yerine montajı sağlanabilir. Diğer taraftan blok lentolar (bims, ytong vb.) ile çelik lento gibi elemanlar fabrikasyon olup projedeki ölçülerine göre sipariş edilip şantiye sahasına hazır olarak gelir ve yerine montajı kolaylıkla sağlanabilir.
Tüm bunların dışında genellikle tercih edilmekte olan betonarme lento yapımı hakkında kısa bir örnek verecek olursak;
- Projede belirlenen ölçülerine göre lento kalıbı hazırlanır. (Lento ölçüleri genellikle projeden alınır ancak pencere ve kapı lentolarının duvarlara oturan uçlarının her birinin uzunluğu serbest lento açıklığının %15’inden ve 20 cm’den az olmamalı kuralını unutmamalıyız)
- Hazırlanan lento kalıbı düz bir zemine koyarak iç kısımlarını kalıp yağı ile yağlıyoruz.
- Projemizde belirtildiğini varsaydığımız lento donatı detayını hazırlıyoruz. Örneğimizde 3Ø10 altta, 3Ø10 üstte olacak şekilde boyuna donatılar ve bunları 25 cm aralıklarla kesecek şekilde Ø8’lik etriyeler olsun. Bunları detaya uygun bir şekilde hazırlayarak tel ile birbirine bağlıyoruz. Yani donatı detayımızı kalıp dışında hazır hale getiriyoruz.
- Yine projemizde lento betonu olarak 400 dozlu beton geçtiğini varsayarak (400 Doz: 1 m3 beton içerisinde 400 kg çimento bulunacağını ifade eder) beton karışımımızı hazırlıyoruz. (Deprem Yönetmeliğinde lento beton kalitesinin en az C16 olması gerektiğini unutmamalıyız)
- Kalıp içerisine hazırladığımız betonu 1/3 oranında yerleştiriyoruz. (Bu oran değişebilir, örneğimizde 1/3 olarak alıyoruz). Şişleyerek homojen dağılmasını sağlıyoruz.
- Üzerine hazırladığımız donatımızı yerleştiriyoruz.
- Sonrasında kalıp üst seviyesine kadar tekrar beton ile dolduruyoruz. Tabi beton dökümü esnasında şişleyerek betonun homojen yerleşimini sağlamalıyız.
- Kalıp üst yüzeyindeki betonu bir mala yardımıyla tesviye ediyoruz. Bu aşamadan sonra lento betonumuzun priz alması (katılaşması) için beklememiz gerekmektedir. Bekleme süresi 1 saat ila 10 saat arasında değişebilir.
- Priz tamamlanınca kalıpları sökerek lento betonumuzu çıkarıyoruz. Dikey bir şekilde istifleyerek bir kaç gün beklemeye bırakıyoruz.
- Sonrasında kapı veya pencere üstlerine montajını yapabiliriz.
